Γιατί σχηματίζεται ο θρόμβος;

Η κλασσική άποψη υποστηρίζει ότι στη δημιουργία θρόμβου συμβάλλουν ένας ή περισσότεροι από τους ακόλουθους μηχανισμούς (τριάδα του Virchow):

• Τραυματισμός ενδοθηλιακών κυττάρων (τοίχωμα του αγγείου)
• Διαταραχή (στασιμότητα) της ροής του αίματος
• Υπερπηκτικότητα (σε ορισμένα άτομα το αίμα πήζει πιο εύκολα λόγω κληρονομικών ή επίκτητων αιτίων)

Κληρονομικοί Παράγοντες

• Μετάλλαξη Factor V Leiden
• Μετάλλαξη Prothrombin G20210A
• Μετάλλαξη MTHFR
• Έλλειψη πρωτεΐνης S
• Έλλειψη πρωτεΐνης C
• Έλλειψη Αντιθρομβίνης ΙΙΙ

Επίκτητοι παράγοντες

• Χειρουργικές επεμβάσεις, κυρίως ορθοπεδικά χειρουργεία
• Κακοήθειες
• Κεντρικός φλεβικός καθετήρας
• Παρατεταμένη ακινητοποίηση
• Εγκυμοσύνη
• Αντισυλληπτικά χάπια
• Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης
• Συγκεκριμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα
• Καρδιακή αρρυθμία (Κολπική Μαρμαρυγή)
• Αντιφωσφολιπιδικό Σύνδρομο
• Παχυσαρκία
• Σοβαρού βαθμού ηπατική ανεπάρκεια
• Νεφρωσικό Σύνδρομο
• Μυελοϋπερπλαστικά νοσήματα (Αληθής Πολυκυτταραιμία, Ιδιοπαθής Θρομβοκυττάρωση)
• Παροξυσμική Νυκτερινή Αιμοσφαιρινουρία
• Φλεγμονώδης Νόσος του Eντέρου
• Υπερατλαντικά αεροπορικά ταξίδια (διάρκειας >8 ώρες)
• Λοίμωξη με COVID-19

Διάγνωση

Η τεκμηρίωση της διάγνωσης ενός θρομβωτικού επεισοδίου θα βασιστεί σε:

• κλινική εξέταση
• ατομικό ιστορικό
• απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα με τη μορφή του Doppler ή Triplex σε υποψία θρόμβωσης στο άνω ή κάτω άκρο, αξονική τομογραφία θώρακα ή σπινθηρογράφημα αερισμού/αιμάτωσης σε υποψία πνευμονικής εμβολής)
• αιματολογική εξέταση (D-Dimers)

Θεραπεία

Μόλις επιβεβαιωθεί η διάγνωση θρόμβωσης, ο ασθενής θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα αντιπηκτική θεραπεία. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται μπορεί να είναι ενέσιμα ή χάπια και βοηθούν το αίμα να γίνει πιο «αραιό». Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα αντιπηκτικά φάρμακα δε διαλύουν το θρόμβο, αλλά μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης νέου θρομβωτικού επεισοδίου, δίνοντας στον οργανισμό το χρόνο να διαλύσει το θρόμβο που έχει δημιουργηθεί.

Σε περίπτωση που ο ιατρός έχει ισχυρή υποψία για θρόμβωση, θα πρέπει να χορηγήσει αντιπηκτική αγωγή, δίχως  να περιμένει να ολοκληρωθεί ο έλεγχος.

Η επιλογή του είδους και της διάρκειας της αντιπηκτικής αγωγής καθορίζεται με βάση

• την εντόπιση και την έκταση του θρόμβου
• την αιτία που προκάλεσε τη θρόμβωση
• την ηλικία και τις συν-νοσηρότητες του ασθενούς
• τον κίνδυνο αιμορραγίας που έχει ο ασθενής
• την επιθυμία του ασθενούς

Ο Αιματολόγος θα πρέπει να συζητήσει με τον ασθενή τις ενδεικνυόμενες θεραπευτικές επιλογές, αναλύοντας τις ενδείξεις και τους πιθανούς κινδύνους, προκειμένου να επιλεγεί η κατάλληλη (ασφαλής) αγωγή.

Εξίσου σημαντική, όμως, θεωρείται και η πρόληψη νέου θρομβωτικού επεισοδίου, καθώς και ο έλεγχος των συγγενών πρώτου βαθμού, αν τεκμηριωθεί κληρονομικός παράγοντας θρομβοφιλίας.

Μέτρα πρόληψης για την αποφυγή νέας θρόμβωσης

• Aπώλεια βάρους
• Ρύθμιση αρτηριακής πίεσης
• Διακοπή καπνίσματος
• Ρύθμιση επιπέδων σακχάρου αίματος
• Τακτική άσκηση
• Αποφυγή μεγάλων περιόδων ακινησίας

Μη διστάσετε να συμβουλευτείτε τον Αιματολόγο σας εάν πρέπει να ξεκινήσετε ορμονική θεραπεία ή σε περίπτωση που χρειάζεται να υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση.

Σε όλη τη διάρκεια της λήψης αντιπηκτικής αγωγής, ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται σε τακτικά χρονικά διαστήματα, ώστε να ελέγχεται αν λαμβάνει σωστά τη θεραπεία και να εντοπίζονται έγκαιρα και να αντιμετωπίζονται επιτυχώς πιθανές επιπλοκές.